یکی از جلوههای بسیار زیبا و دلنشین فرهنگ ما ایرانیان، فستیوال ها و جشنهایی است که به بهانههای مختلف در سرتاسر نقاط کشور برگزار میشود.فستیوال های موجود در ایران که در اصل یادگاری ارزشمند و تاریخی از دوران باستان و آیین باستانی ماست، یک دایرهالمعارف جامع از فرهنگ و آدابورسوم مردمان این سرزمین به حساب میآید.در ادامه همراه ما باشید تا فستیوال های ایرانی را بیشتر بشناسید و با شرکت کردن در این جشن ها طعم یک فرهنگ اصیل را بچشید.
عید نوروز؛ سرآمد فستیوال های مهم ایران با شهرت جهانی
بیتردید، عید نوروز از مهمترین جشن های ایران باستان است. این جشنواره که از دوران هخامنشیان و با شروع فصل بهار آغاز میشود، نو شدن طبیعت و آغاز سال نو خورشیدی را جشن میگیرد.
در این جشن ملی ایرانیان خانهها و محلههای خود را تمیز میکنند و گردوغبار سال گذشته را میروبند تا با روح و جسمی پاک به استقبال سال نو بروند. هفتسین نیز که خود حکایت دیگری دارد، تمامی نمادهای طبیعت و زندگی نو را در خود جای داده و در هر خانهای، پهن میشود. جشن نوروز مهمترین جشن ملی ایرانی است که بهصورت همزمان در تمام نقاط ایران و کشورهایی همچون تاجیکستان، ازبکستان، افغانستان و بعضی از مناطق هند، ترکیه، سوریه، گرجستان، قزاقستان، آذربایجان و حتی روسیه برگزار میشود.
عروسی درخت نارنج؛ از زیباترین فستیوال های ایران
شیرازیها همیشه به مردمی شاد و خوشمشرب معروف بودهاند. این خصلت زیبا را هم از نیاکان خود به ارث بردهاند که از دل هر اتفاق و پدیدهای در جهان، بهانهای برای شادی و سرور پیدا میکنند. یکی از عجیبترین جشنهای ایران که خوشمشربی و روحیه لطیف و شاعرانه اهالی شیراز را به ما اثبات میکند، جشن عروسی درخت نارنج است.
در این جشن شیرین و جالب مردم شیراز برای هر درخت نارنجی که احتمال باروری در سال جدید ندارد، بساط عروسی باشکوهی برپا میکنند. داستان عروسی درخت نارنج از این قرار است که صاحبخانه با تبر به درخت بیبار نارنج هجوم میبرد تا آن را از ریشه قطع کند. در همین زمان همسایههای مهربان پادرمیانی میکنند و از صاحبخانه میخواهند تا با برپاکردن بساط عروسی به این درخت غمگین و بیبار فرصتی دوباره دهد. درنهایت، با پادرمیانی و میانجیگری اهالی، مراسم عروسی درخت نارنج با شکوه هرچه تمام برگزار میشود.
گل غلتان؛ جشنواره ای باشکوه در اولین بهار زندگی
از دیگر فستیوال های بزرگ ایران که با خود شادی و نشاط به همراه میآورد، جشنواره گل غلتان است. این جشنواره هر سال از اواخر فروردینماه تا اواخرخرداد در شهرهایی همچون کاشان، سمنان و دامغان برگزار میشود.
در جشنواره صدساله غلتان قرار است برای نوزادان تازه متولدشدهای که اولین بهار عمر خود را تجربه میکنند، مراسمی باشکوه برگزار شود. در این مراسم بستگان نوزاد در نخستین ساعات روز راهی باغات و مزارع گل میشوند تا برای جشن غلتان حجم زیادی از گلهای محمدی را جمعآوری کنند. پس از چیدن گلهای سرخ، گلبرگهای آن را جدا کرده و نوزاد را حمام میکنند. در نهایت هم نوزاد را بعد از استحمام، میان پارچه سفیدی که درون آن با گلبرگهای گل سرخ پر شده، قرار میدهند و با خواندن اشعار و سرودهای محلی او را در گل میغلتانند. مراسم که تمام میشود، گلبرگها را خشک میکنند تا هنگام ازدواج نوزاد، برای یادگاری میان سجاده فرزندشان بگذارند.
جشنواره گلابگیری کاشان؛ معروفترین فستیوال ایرانی در دنیا
سروکلۀ بهار که پیدا میشود، مردم کاشان نیز آماده میزبانی از معروفترین و قدیمیترین فستیوال های ایران یعنی جشن گلابگیری میشوند. سنت گلابگیری در ایران عمری هزارساله دارد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید نخستینبار این ایرانیها بودند که خواص درمانی گل سرخ را کشف کردند و با روش تقطیر از آن اسانس معطر و مفید گلاب را به دست آورند. منظور از گل سرخ همان گل محمدی معروف است که از آن به عنوان گیاهی بومی در ایران یاد میشود.
فستیوال انار در ایران
یکی از بزرگترین جشن های ایران باستان که فلسفه بسیار زیبایی پشت آن پنهان شده، فستیوال انار است. این فستیوال که در اکثر نقاط ایران ردپایی از خود به جای گذاشته، با هدف پاسداشت انار، این نعمت بهشتی برگزار میشود. در واقع این روز باستانی بهانهای است تا مردم کنار یکدیگر جمع شوند و خداوند را بابت تمام نعمتهایی که به آنها ارزانی داشته، سپاس گویند.
فستیوال غذا در ایران
از دیگر فستیوال های ایران که از عمر آن تنها 5 سال میگذرد، جشنواره غذاست. در این جشنواره مردم شهرهای مختلف ایران در نمایشگاهی بزرگ کنار یکدیگر جمع میشوند تا با آماده کدن نوشیدنیهای سنتی و غذاهای محلی ایران ، از فرهنگ غنی این مرزوبوم در حوزه خوراک رونمایی کنند. این جشنواره هر سال از تاریخ 5 تا 8 دیماه به مدت 3 روز در شهرهای مختلفی نظیر سمنان، زنجان و کرمانشاه برگزار میشود.
جشن چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری از آیینهای پاک و جشن های ملی ایران است که با روشنکردن آتش و پریدن از روی آن در فضای باز شناخته میشود. اگر بخواهیم درباره ریشه نام این فستیوال صحبت کنیم، باید بگوییم که برخی گمان میکنند واژه «سور» به جشن و سرور اشاره دارد؛ درحالیکه بیشتر مورخین باور دارند که نام این جشنواره از واژه «سوری» به معنای سرخ گرفته شده است. البته این مراسم در دوران باستان لزوما در چهارشنبهها برگزار نمیشده و به نام «شب سوری» معروف بوده است.